Op de juiste manier optimaal genieten van je houtkachel
Regelmatig krijgen wij de vraag van klanten op welke manier zij zo optimaal mogelijk de houtkachel kunnen stoken. Op deze manier kunnen ze namelijk zoveel mogelijk rendement uit het product halen en tegelijkertijd de directe omgeving niet tot last zijn. Wij leggen ze dan het belang van de vier pilaren voor juist hout stoken.
De 4 pilaren juist hout stoken
Het is na lang onderzoek vanuit verschillende landen bewezen dat wanneer er voldaan wordt aan vier facetten bij het stoken van hout, de verbranding van hout zo optimaal mogelijk is. Dit houdt in: een zo volledig mogelijke verbranding waardoor het maximale rendement behaald wordt tegen een zo minimaal mogelijke uitstoot. Stankoverlast is hierbij dan uitgesloten. De vier facetten worden in de haarden en kachelbranche vaak aangemerkt als ‘de vier pilaren van juist houtstoken’. Dit zijn: 1. een moderne haard, 2. een correcte installatie, 3. het juiste brandstof en tenslotte 4. het juiste stookgedrag.
Pilaar 1: Een moderne haard
Steeds vaker zie je dat patat (of friet) wordt klaargemaakt met een airfryer. De frituurpan heeft plaats gemaakt voor een duurzamer alternatief. Zo werkt dit ook bij de ontwikkeling binnen onze branche. De open haard heeft plaatsgemaakt voor een gesloten houtkachel met sterk verbeterde technieken. Dit uit zich alleen al in de rendementscijfers. Een open haard haalt 15% rendement, een moderne houtkachel heeft minimaal een rendement van 75%. Mits er op de juiste manier gestookt wordt. Daar komen we later in dit artikel op terug.
Open haard versus gesloten houtkachel
In de volksmond is een openhaard hetzelfde als een houtkachel. Als branche maken wij daar een duidelijk onderscheid tussen. Het verschil zit het in een open of gesloten systeem. Bij een openhaard zit er geen ruit voor de verbrandingskamer. Een openhaard geeft alleen stralingswarmte en heeft een maximaal rendement van 15%. Je gebruikt veel hout om de ruimte warm te houden. Dit is niet alleen ongunstig voor de temperatuur in je ruimte, maar ook nog eens slecht voor het milieu. De fijnstofuitstoot is zeer hoog omdat er een onvolledige verbranding plaatsvindt.
Een gesloten houthaard/systeem, de naam verklaart het verschil al. Voor de verbrandingskamer zit een ruit. Doordat de haard gesloten is, stijgt de temperatuur. Dit zorgt voor een schonere verbranding dan bij een openhaard en het rendement stijgt boven de 75%. Het voordeel is dat er meer warmte in je ruimte blijft, je minder hout stook en dat er veel minder fijnstof uitstoot is wat beter is voor het milieu.
Je open haard vervangen voor een inzethaard
Heb je momenteel een open haard? Dan kun je deze eenvoudig laten vervangen voor een duurzame en moderne inzethaard! Aangezien er al een ruimte aanwezig is op de plek waar nu nog de open haard zit, hoeven er vrijwel geen breekwerkzaamheden plaats te vinden. Lees in ons kennisbankartikel dat verder gaat op dit onderwerp jouw mogelijkheden!
De 4 pilaren juist hout stoken
Pilaar 2: De installatie
Een juiste installatie van de houtkachel is een tweede vereiste om verantwoord te kunnen stoken. Een haard of kachel is namelijk niet zomaar een product wat je koopt, maar een onderdeel van een goed werkende warmte-installatie in je woning. En die haard of kachel kan pas naar behoren werken wanneer deze op de correcte wijze is aangesloten door een DE-erkende specialist.
Welke facetten zijn er onder andere zo belangrijk aan de installatie van een haard of kachel? De juiste uitmondingsplek van de schoorsteen is belangrijk voor een optimale werking van de houtkachel. Daarnaast zijn de kwaliteit van het rookkanaal, de installateur en de ventilatie van belang.
De beluchting en ventilatie zijn van belang. Omdat er zuurstof nodig is om het vuur te laten branden. Deze zuurstof kan op twee manieren worden verkregen: direct uit de ruimte waar de houtkachel staat of van buitenaf middels een externe luchttoevoer. Een houtkachel met een externe luchttoevoer haalt de benodigde zuurstof van buiten of uit de kruipruimte en niet uit de ruimte waar de kachel staat.
Strengere regelgeving
De afgelopen jaren is de regelgeving rondom de installatie een stuk strenger geworden. Als erkend installateur dien je rekening te houden met het bouwbesluit, de eisen van het kanaal, het uitmondingsgebied en de regelgeving van de desbetreffende gemeente.
Pilaar 3: Het juiste brandstof
Bij elk product geldt dat je het juiste brandstof dient te gebruiken voor een maximaal resultaat. Houtkachels zijn hierbij geen uitzondering. En dat wordt soms nog wel eens onderbelicht.
Weet hoe verbranding werkt
Autoliefhebbers weten precies wat ze moeten doen om de meeste pk’s uit de motor te halen, bakkers weten exact hoe de oven werkt om een mooi bruine cake te krijgen. Vanzelfsprekend hoort een stoker dus te weten hoe het verbrandingsproces van hout werkt. Wist je bijvoorbeeld dat deze uit de volgende vier fases bestaat?
- De droogfase
- De ontbindingsfase
- Het verbranden van rookgassen
- De verbranding van restgassen
Om meer te weten te komen over de verbranding van hout, raden wij aan ons artikel over dit onderwerp eens te lezen
Het belang van schoon en droog hout
Het is belangrijk dat het hout dat je stookt schoon en droog is. Punt 1: Het belang van schoonhout. Als voorbeeld nemen we hout met verf. Zodra dit op temperatuur komt en gaat verbranden, komen er chemische stoffen vrij. Deze chemische stoffen zijn slecht voor het milieu. Maar wat het daarnaast ook doet, is dat het zich aan de binnenkant van het kanaal gaat zitten. Dit gaat net zo lang door totdat het kanaal dicht zit. De rookgassen kunnen niet meer weg, het kanaal wordt veel te warm door de ophoping en er ontstaat een schoorsteenbrand. Met alle mogelijke gevolgen van dien.
Nu is het eerste punt iets wat het merendeel wel begrijpt. Over het tweede punt: droog hout /het vochtpercentage, hoor je minder mensen praten. Je zult merken dat wanneer je een vochtig stuk hout gaat verbranden, er eerst waterdamp vanaf zal komen. Dit is, omdat water bij 100 graden al verdampt en een volledige verbranding bereikt wordt bij 600-700 graden. Een wezenlijk verschil. Op het moment dat je dus te nat hout stookt, gaat er een groot gedeelte van de energie verloren aan het verdampen van vocht. Dit gaat ten koste van de warmte en heeft een negatieve invloed op de haard en jouw directe omgeving.
Het optimale vochtpercentage is tussen de 15-20%. Dan zal de verbranding optimaal zijn. Het hout moet namelijk ook niet te droog zijn, want dan verbrand het te snel en haal je eveneens minder warmte uit de brandstof. Door een vochtmeter te gebruiken meet je eenvoudig het percentage vocht dat jouw houtblokken heeft.
Pilaar 4: De stoker zelf
Je kunt de perfecte houtkachel hebben, een goede installatie en het juiste hout, maar wanneer je op de verkeerde manier stookt, zorg je nog altijd voor overlast.
Sta open voor ontwikkeling
Je bent als persoon constant aan het leren en er worden altijd effectievere manieren van werken ontwikkeld. Dit geldt ook voor hout stoken. Veel mensen stoken altijd op dezelfde manier, maar dit betekent niet dat dit altijd de beste manier is.
Gebruik daarom de Zwitserse methode, echt!
Wellicht dat je deze term al eens voorbij hebt horen komen. Dit is getest en bewezen de meest effectieve manier om het maximale uit je houtkachel te halen. Tegelijkertijd zorgt het voor een minimale uitstoot en geen overlast. Een win-winsituatie voor jou en je omgeving!
Lees hier hoe deze methode toepast
Houdt rekening met het weer
Bij vrijwel elke weersomstandigheden kun je prima stoken. Enkel bij mistig weer en op momenten van windkracht 1 kun je dit beter achterwege laten. De rookgassen worden op dat moment onvoldoende meegenomen door de wind en blijven dus hangen rondom het huis. Dit veroorzaakt overlast in je omgeving en daarnaast is het mogelijk dat de stank via de ventilatie in je eigen woning terechtkomt.
Zorg goed voor het product
Tot slot raden wij aan om goed te zorgen voor de houtkachel, net als ieder ander product dat je vaak gebruikt. Bij een gashaard is dit door middel van een periodieke onderhoudsbeurt, een houtkachel heeft een jaarlijkse schoorsteenveegbeurt nodig.
Een erkend schoorsteenveger van de ASPB veegt het kanaal van boven naar beneden. Maakt vervolgens de brandkamer van de haard schoon. Tevens controleert hij de haard kort. Aan de staat van het kanaal, de hoeveelheid roet en de kwaliteit van het roet kan een ervaren schoorsteenveger veel opmaken. Eventuele tips vanuit zijn kant zijn dus zeker aan te nemen!
Samenvattend: stoken kan probleemloos, mits bewust
Kortom, om zo optimaal & bewust mogelijk te genieten van je (nieuwe) houtkachel dien je te voldoen aan de vier pilaren van juist hout stoken:
Een moderne kachel
Een correcte installatie
De juiste brandstof
Het juiste stookgedrag
Heb je dit allemaal goed voor elkaar, dan kun je zorgeloos genieten van de prettige warmte en het mooie vuur dat een houthaard je biedt!